Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2009

«Κανόνια» στην οικοδομή!



* Αναγκαία η παρέμβαση της Πολιτείας και κυβερνητικό σχέδιο εξόδου από την κρίση
Του Σωτήρη Ζαχαριά
Το φάντασμα της χρεοκοπίας πλανάται πάνω από τον εργοληπτικό κόσμο της πόλης. Και οι προοπτικές διανοίγονται τρομακτικές για αμέτρητους Λαρισαίους επαγγελματίες άλλων κλάδων που συνδέονται στενά με τον κατασκευαστικό. Ακόμη πιο ζόρικη φυσικά η κατάσταση και για τους απλούς εργαζόμενους στα οικοδομικά έργα, που είναι χιλιάδες στη Λάρισα.
Κατά μία εκδοχή, η περιλάλητη κρίση δεν χτύπησε απλώς την πόρτα του κλάδου των κατασκευών, επιχειρεί να...την ξηλώσει από το κούφωμα. Το συσπειρωμένο από την κρίση ελατήριο δείχνει έτοιμο να εκτιναχθεί και να χτυπήσει το εργολαβικό ντόμινο.
ΣΦΡΑΓΙΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΤΑΓΕΣ
Οι δραματικές εξελίξεις καλπάζουν, η φημολογία πλημμυρίζει την τοπική κοινωνία. Για πτωχεύσεις, λουκέτα, «κανόνια», σφραγισμένες επιταγές, εξαφάνιση επιχειρηματιών, καβγάδες σε γραφεία. Κι όπως συμβαίνει πάντα, οι φήμες εμπεριέχουν σημαντικό στοιχείο υπερβολής. Χωρίς αυτό να σημαίνει όμως ότι δεν επανατροφοδοτούν νέα φημολογία που εντείνει την πίεση και την παγωμάρα στην αγορά.
Στη Λάρισα η εμπλοκή ξεκίνησε πριν τα Χριστούγεννα με την αιφνίδια εξαφάνιση γνωστού εργολάβου ο οποίος άφησε εκτεθειμένους συνεργάτες, προμηθευτές, οικοπεδούχους και αγοραστές διαμερισμάτων αντιπαροχής. Ακολούθησε η πρόσφατη έντονη φήμη για πτώχευση πολύ μεγάλης εταιρίας που λόγω και της αθλητικής διασύνδεσης δημοσιοποιήθηκε ευρύτατα. Παρότι διαψεύστηκε κατηγορηματικά, αποδείχθηκε πολύ δύσκολο να ελεγχθεί στη συνείδηση του επιχειρηματικού μα και του απλού κόσμου.
Την ίδια στιγμή οι διαδόσεις επικεντρώνονται σε τουλάχιστον άλλους τρεις γνωστούς εργολάβους της Λάρισας των οποίων λέγεται ότι έχουν σφραγιστεί επιταγές λόγω αδυναμίας πληρωμής, γεγονός που θεωρείται προανάκρουσμα πτώχευσης. Αλλά και σε άλλους πέντε-έξι για τους οποίους επίκειται παρόμοια εξέλιξη.
100 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ...
Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται φυσικά σε δέκα οικογένειες, που εν τέλει δεν θα μείνουν πιθανότατα φτωχές ακόμη κι αν πτωχεύσουν οι εταιρίες τους-υπάρχουν πολλοί και γνωστοί τρόποι για να επιτευχθεί αυτό. Το δραματικό ερώτημα είναι πόσους θα πάρει μαζί της κάθε κατασκευαστική επιχείρηση που τυχόν φαλιρίσει. Δεκάδες άλλα επαγγέλματα υφίστανται και λειτουργούν στην ευεργετική σκιά του κατασκευαστικού κλάδου. Αμέτρητες μικρότερες επιχειρήσεις προμήθειας υλικών, από μπετόν και σίδερο μέχρι καρφιά, χρώματα αλλά και κουρτίνες, παροχής υπηρεσιών ποικίλου τύπου άμεσης ή έμμεσης σχέσης με την κατασκευή έργων. Έχουν καταμετρηθεί περισσότερα από 100 επαγγέλματα που συνδέονται με την οικοδομή.
Και επειδή οι κατασκευαστικές εταιρίες λειτουργούν με επιταγές και μάλιστα μακροχρόνιες, ακόμη και δεκαπέντε και δεκαοκτώ μηνών, ο αντίκτυπος σημερινών «κανονιών» αποκτά εντυπωσιακό βάθος χρόνου, ο αντίλαλος της κρίσης θα ξεκουφάνει κάποιους στο μέλλον. Στο συγκεκριμένο ζήτημα ανακύπτουν ερωτήματα και για το ρόλο των τραπεζών οι οποίες συστηματικά προεξοφλούν τις επιταγές- με το αζημίωτο φυσικά.
ΤΟ ΤΡΑΦΙΚ ΤΗΣ ΒΑΡΕΛΑΣ
Στην τακτική των τραπεζών που με το ξέσπασμα της κρίσης έκλεισαν τις στρόφιγγες της χρηματοδότησης αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό το οξύ πρόβλημα που ανέκυψε και για Λαρισαίους εργολάβους. Όσοι εξ αυτών βρέθηκαν ανοιγμένοι, όσοι δούλευαν στο όριο, κινούνταν επιχειρηματικά στην κόψη του ξυραφιού, βρέθηκαν ξαφνικά μετέωροι και ακάλυπτοι. Πιεσμένοι αφόρητα και από το κακό κλίμα, την άσχημη ψυχολογία στην αγορά.
Οι καλά οργανωμένες επιχειρήσεις αλλά και όσοι δούλευαν συστηματικά και συντηρητικά, κινδυνεύουν με χρεοκοπία όσο κι ο δημόσιος υπάλληλος να μην πληρωθεί στο τέλος του μήνα. Κι αυτοί οι εργολάβοι στη Λάρισα είναι η μεγάλη πλειοψηφία των εκατοντάδων εργοληπτικών επιχειρήσεων της περιοχής. Μπορεί τα κέρδη τους να έχουν μειωθεί και να μείνουν για καιρό προσγειωμένα, όμως απλώς θα υποχρεωθούν να κάνουν συντήρηση δυνάμεων, να μειώσουν επιχειρηματικά στροφές.
Δεν είναι όμως μονάχα ο αντίκτυπος της παγκόσμιας κρίσης. Η οικοδομική δραστηριότητα, η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, είχε εμφανίσει νωρίτερα σημάδια κόπωσης και σημαντική πτωτική τάση. Σε όλη τη χώρα και ιδιαιτέρως στη Λάρισα, η οποία εύρωστη οικονομικά καμάρωνε μόλις προ τριετίας ότι επένδυαν σ΄ αυτήν αγοραστές διαμερισμάτων ακόμη κι από Κοζάνη και τη Φλώρινα. Η κάμψη εμφανίστηκε πριν 2-3 χρόνια. Σιγά-σιγά συσσωρεύτηκαν απούλητα χιλιάδες νεόδμητα διαμερίσματα στην πόλη. Οι τιμές έπεσαν, ακόμη και κάτω του κόστους. Κι οι πιεσμένοι εργολάβοι προσπαθούσαν να ξεφύγουν «προς τα μπρος», φτιάχνοντας διαρκώς νέες οικοδομές για να ξεχρεώσουν από τις παλιές. Κι ύστερα προέκυψε η κρίση. Οι αγοραστές λιγόστεψαν δραματικά, τα δάνεια για αγορά κατοικίας μειώθηκαν κατά πολύ.
Η οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζεται σημαντικά συρρικνωμένη στη Λάρισα το 2008. Οι εκδιδόμενες οικοδομικές άδειες ελαττώθηκαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι εταιρίες πώλησης μπετόν εμφανίζουν μείωση πωλήσεων κατά 30 και 40%. Και κατά τη γνώμη κάποιου ειδικού «η οικονομική ρώμη μιας ελληνικής πόλης καταδεικνύεται από το εάν δημιουργείται κυκλοφοριακό πρόβλημα από τις «βαρέλες» των μπετατζίδικων. Κι η Λάρισα τέτοιο τράφικ δεν αντιμετωπίζει τελευταία.
ΣΣΣΣ, Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ...
Η ομίχλη στον κατασκευαστικό τομέα δύσκολα θα διαλυθεί. Αντιθέτως αναμένεται να πυκνώσει. Καθώς ουδέν διακρίνεται στον ορίζοντα για το άλλο σκέλος του, στα Δημόσια Έργα.
Το «τρίτο πακέτο» έκλεισε, το «τέταρτο» αργεί ακόμη ν΄ ανοίξει. Χρήματα για εθνικό πρόγραμμα έργων δεν υπάρχουν βεβαίως. Και από το ΕΣΠΑ 2007-2013 δεν έχει δημοπρατηθεί (ούτε) στη Θεσσαλία κανένα έργο ακόμη. Τα πρώτα χρήματα δεν πρόκειται να φτάσουν στα εργολαβικά ταμεία πριν παρέλθουν ένα-δύο χρόνια. Υπάρχει κρατική, κυβερνητική ευθύνη γι’ αυτό. Και κάπως πρέπει να ισοφαριστεί η κατάσταση για λογαριασμό των εργοληπτών.
Και η λύση του προβλήματος; Πέραν της ψυχραιμίας από την πλευρά των εμπλεκομένων προφανώς απαιτείται παρέμβαση της Πολιτείας και κυβερνητικό σχέδιο. Πέραν της γνωστής γενναιόδωρης υποστήριξης των τραπεζών επισημαίνεται ότι άλλες κυβερνήσεις, στις ΗΠΑ, τη Γερμανία κ.λπ., ενισχύουν την πάλαι ποτέ κραταιά αυτοκινητοβιομηχανία τους, η επιβίωση της οποίας τους ενδιαφέρει τα μάλα. Γιατί η Ελλάδα δεν θα έπρεπε να στηρίξει την «ατμομηχανή» της δικής της οικονομίας; Τρόποι υπάρχουν. Δέκα πολύ συγκεκριμένες προτάσεις έχουν υποβληθεί αρμοδίως σε ανύποπτο χρόνο από το τοπικό ΤΕΕ και τον πρόεδρό του Ντίνο Διαμάντο. Οι περισσότερες δε εξ αυτών δεν αντιστοιχούν σε οικονομικό κόστος για το κράτος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου